Wat voorafging ...
De voorbije weken kon je lezen welke technieken meer koolstof in de bodem brengen en wat hier de voordelen van zijn. We brachten ook het verhaal van landbouwers die ermee aan de slag gaan in Beernem. Vorige week brachten we een inspirerend praktijkvoorbeeld uit Nederland waarbij de landbouwer samenwerkt met de agrovoedingsketen en vergoed wordt voor de geleverde inspanningen om koolstof op te slaan in de bodem. De komende weken geven we nog een paar voorbeelden van verdienmodellen op andere schaal.
Verdienmodel nodig voor koolstofbewuste landbouw
Een correcte financiële ondersteuning kan de implementatie van koolstofopslagtechnieken een duwtje in de rug geven. Een nieuw verdienmodel kan de extra kost (gedeeltelijk) compenseren. Als landbouwers positief bijdragen aan het klimaat dienen ze daarvoor vergoed te worden. Daarnaast is koolstofopbouw in de bodem een werk van lange adem, een inspanning die minstens vijf jaar duurt of zelfs het werk is van een generatie.
Koolstoflandbouw en korte keten op het landbouwbedrijf
Om de kosten van carbon farming op het landbouwbedrijf te compenseren, wil de landbouwer een grotere winstmarge opbouwen voor zijn producten. Inzetten op korte keten kan daarbij een bewuste keuze zijn. Zo kan hij zijn producten aan dezelfde prijs verkopen als in de supermarkt. Er staan geen personen tussen de producent en de consument in de keten.
Zo levert directe verkoop een grotere winst op voor de verkoper. Bovendien kan de landbouwer ook inspelen op de bereidwilligheid van de consument om hogere prijzen te betalen voor duurzamere producten. Denk bijvoorbeeld aan biologische producten, producten afkomstig van koolstoflandbouw of duurzame korteketenproducten. Dit verdienmodel is echter ook afhankelijk van vrijwilligers en vraagt een zekere sociale en organisatorische innovatie, bijvoorbeeld een hoevewinkeltje of een webshop en nauwer contact met de consument.
Voorbeeld van Virgenes andelsgård in Noorwegen
Virgenes is een klein familiebedrijf in Noorwegen met ongeveer 30 ha land. Het bedrijfje bevindt zich in overstromingsgebied en is daarom gevoelig voor bodemerosie. Om bodemverlies door watererosie tegen te gaan, zet het bedrijf sinds kort in op koolstoflandbouw om de bodemstructuur, bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit te bevorderen. Voorbeelden van technieken die ze toepassen zijn adaptieve multi-paddock begrazing, teeltrotatie, niet-kerende bodembewerking, gebruik van compost en groenbedekkers.
De gevraagde inspanningen hebben een kost. Die kost vangt het bedrijf op door de producten (groenten, vlees en eieren) direct te verkopen via een CSA (Community-Supported Agriculture) en REKO-ringen (netwerk voor directe verkoop). Beide werken volgens het korteketenprincipe. Leden van het CSA-netwerk betalen aan het begin van het jaar een vaste bijdrage (soort van aandeel). In ruil daarvoor wordt de consument actief betrokken in het bedrijfsleven, en kan hij dagelijks verse producten ophalen, of zelf oogsten. De REKO-ringenklanten kunnen de producten online bestellen en krijgen hun bestelling aan huis geleverd.
Voordelen voor het individuele landbouwbedrijf
- Groot netwerk met betrokken consumenten
- Kennisverspreiding via het netwerk
- Meer voorspelbaar inkomen dankzij voorafbetaling van consumenten die belang hechten aan bestaanszekerheid van het landbouwbedrijf en mee zorgen voor het voortbestaan van duurzame landbouw
- Extra werkkrachten (consumenten – vrijwilligers)
- Hogere opbrengst dankzij koolstoflandbouw-technieken
- Opvolging en advies door externe partijen
> Meer info kan je terug vinden op: https://www.virgenes.no
Volgende week …
… gaan we dieper in op een voorbeeld van een andere schaal, waarbij we kijken naar modellen buiten de agrovoedingsketen.
Meer info
Dit nieuwsbericht kadert in het Interreg-project Carbon Farming.
